استفاده از مواد ارگانیک در تغذیه تحریکی

در کشور ما هنوز زنبوردارانی وجو دارند که به صورت سنتی زنبورداری را یک فعالیت تفریحی و یا حداکثر یک فعالیت جنبی در کنار کشاورزی و دامداری می دانند.اما در مقابل این عده، زنبوردارانی نیز وجود دارند که به زنبورداری به عنوان یک حرفه می نگرند و با صرف هزینه و صرف زحمت فراوان، انتظار دارند از این فعالیت بهره مطلوب را ببرند. رمز موفقیت این زنبورداران در این است که اصول و فنون علمی حرفه زنبورداری را می دانند و یه کار می گیرند. زنبورعسل نیز مانند سایر جانداران، برای بقای خود نیاز به تغذیه دارد.
در شرایط که زنبورداری به صورت حرفه ای انجام می شود اگرچه دوام و بقای زنبورها و سطح تولید عسل تا حدود زیادی تحت تاثیر شرایط طبیعی است اما زنبوردار می تواند نقش مهمی در تغذیه زنبورها و تامین احتیاجات غذایی آنها ایفا نماید که لازمه این کار شناخت زنبوردار نسبت به احتیاجات غذایی زنبور و منابع غذای است که این احتیاجات به وسیله آنها قابل رفع است. محصولات زنبورعسل شامل عسل، موم، گرده، بره موم، ژله شاهانه (رویال ژل) و زهر می باشد.
عواملی چون تغذیه تحریکی، ملکه جوان، غذای کافی در زمان کمبود شهد در طبیعت و کندوی سالم در تخمگذاری ملکه، افزایش جمعیت و تولید عسل بیشتر دخالت دارد. استفاده بیش از حد آنتی بیوتیک ها در تغذیه زنبورعسل و شیوع بیماری کنه واروا در کلنی باعث کاهش تخمگذاری ملکه خواهد شد.
فرقانی و همکاران گزارش دادند که سطوح مناسب ویتامین تیامین و پانتوتنیک اسید، باعث افزایش تخمگذاری ملکه خواهد شد.بابایی و همکاران تحقیقی تحت عنوان تاثیر تغذیه جلبک کلرلا بر میزان تخمگذاری ملکه انجام دادند که نتایج نشان داد که جیره های آزمایشی هیچگونه تاثیر معنی‌داری بر روی میزان تخم ریزی ملکه و میزان لارو نداشتند.
مدرسی و همکاران از ملاس چغندرقند به جای شکر سفید در تغذیه زنبورعسل استفاده کردند.  با استفاده از ملاس جمعیت کلنی ها در زمان شروع جمع آوری شهد، تعداد قاب تخم، لارو و شفیره در تیمارهای مختلف به طور معنی داری کاهش یافت. تیمار ساکارز، شربت های ذرت حاوی فروکتوز زیاد را با همدیگر مقایسه شدند. نتایج هیچگونه اختلاف معنی داری در بین تیمارها از نظر افزایش تخمگذاری ملکه نشان نداد.
سرداری و فرقانی آزمایشی را با عنوان تاثیر ویتامین نیاسین و پیریدوکسین بر روی میزان تخمگذاری ملکه انجام دادند. نتایج نشان داد که اثر ویتامین نیاسین، پیریدوکسین روی تخمگذاری ملکه معنی دار بود. اسعدی دیزجی و همکاران از کربوهیدرات های مختلف در افزایش تخمریزی ملکه استفاده کرد که با در نظر گرفتن هزینه غذایی، شکر به عنوان بهترین غذا برای افزایش جمعیت معرفی شد.
معمولا جهت تغذیه مصنوعی کلنی در فصل بهار از شربت شکر به نسبت ۱ به ۱ و در پاییز از ۲ به ۱ استفاده می شود. با توجه به هزینه بالای شکر در تغذیه زنبورعسل، مطالعه حاضر می تواند علاوه بر افزایش میزان تخمگذاری ملکه و افزایش جمعیت و افزایش تولیدات زنبورعسل، کاهش هزینه های تغذیه مصنوعی کلنی ها را به دنبال داشته باشد.
بدین منظور شیره اربه پیشنهاد می گردد. درخت اربه (خرمالوی جنگلی)، یکی از درختان جنگلی شمال کشور است با نام علمی Diospyros lotus. میوه اربه سرشار از ویتامین A و بتاکاروتن است. در ضمن این میوه دارای مواد معدنی ضروری برای بدن مانند کلسیم، گوگرد، آهن، فسفر، منیزیم و پتاسیم است .
کلسیم در رشد کودکان و حفظ انرژی برای بزرگسالان موثر است. اهن عنصر اصلی خون سازی، پتاسیم اشتهاآور و شستشودهنده کلیه و کبد می باشد. این میوه در افراد مبتلا به نقرس و بیماری های کبدی و کلیوی بسیار موثر است. مواد قندی اربه شامل لوولز و گلوکز است و برای مبتلایان به بیماری قند زیان بخش نیست.
اسیدهای موجود در اربه عبارتند از: اسید مالئیک، اسید سیتریک و اسید تارتاریک. سلولز موجود در اربه به طور نسبی کم است و از این نظر هضم آن آسانتر می باشد. همچنین دارای مقدار قابل توجهی ویتامین های B1 ,B2 ,B3 ,C می باشد.

منبع : یاسر پور اکبری